Nhà hát ca múa nhạc Thăng Long tiền thân là Đoàn văn công nhân dân Thành phố Hà Nội được thành lập ngày 29/7/1969 theo Quyết định 1967/TCQĐ của Ủy Ban Nhân Dân Thành phố Hà Nội.
Được thành lập trong bối cảnh Thủ đô giữ vai trò đặc biệt quan trọng, với cơ chế chi viện tối đa từ miền Bắc cho miền Nam hoặc trực tiếp hướng về miền Nam giải phóng, đội ngũ cán bộ nghệ sỹ của Đoàn bám trụ hoạt động liên tục trên mọi miền để mang đến những chương trình biểu diễn phục vụ bà con dân tộc, các lực lượng vũ trang, và đặc biệt là các chiến sĩ ngoài tiền tuyến lớn. Đoàn còn được mệnh danh là “bệ phóng” đưa tên tuổi của các “giọng ca vàng” đến với công chúng cả nước.
Trong cuộc chiến tranh chống Mỹ, Đoàn ca múa nhạc Hà Nội còn là nguồn động viên tinh thần đắc lực cho các chiến sĩ, đặc biệt trong 12 ngày đêm Hà Nội kiên cường chống B52 cuối năm 1972, các nghệ sĩ đã không quản ngại hy sinh gian khổ tình nguyện ở lại Thủ đô phục vụ quân và dân chiến đấu. Ấn tượng và khâm phục bởi tinh thần của Đoàn, nhiều đoàn khách quốc tế đã đến Hà Nội để bày tỏ lòng yêu quý, kính trọng và khâm phục Việt Nam khi được thưởng thức những tiết mục nghệ thuật mượt mà, đằm thắm, hết sức lạc quan yêu đời ngay trong sự khốc liệt của chiến tranh.
Trong thời kỳ hòa bình xây dựng đất nước, sau nhiều thập kỷ phấn đấu không ngừng, Đoàn ca múa nhạc Hà Nội đã trưởng thành về mọi mặt, luôn sáng tạo để có khả năng thích ứng với biến động về thị hiếu công chúng và phát huy truyền thống vinh quang của những năm tháng trong chiến tranh, khẳng định vị thế trước công chúng ở trong và ngoài nước.
